Επιλογές βασιλοτροφίας

   Ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια στη μελισσοκομία που παίζει σπουδαίο ρόλο στην μετέπειτα πορεία του μελισσιού ή και των μελισσιών,είναι η βασιλοτροφία.Βασιλοτροφία είναι η εκτροφή και η δημιουργία βασιλισσών.Στη βασιλοτροφία έχουμε πολλούς τρόπους για να παράγουμε μόνοι μας τις βασίλισσες μας.Άλλοι τρόποι μαζεύουν πολλά θετικά για μια επιτυχημένη βασιλοτροφία,άλλοι είναι λίγο πιο σύνθετοι σε χειρισμούς και άλλοι είναι εντελώς απλοί και προσβάσιμοι για αρχάριους μελισσοκόμους.Βέβαια η κάθε επιλογή έχει το τίμημα της με ότι αυτό συνεπάγεται και για αυτό θα εξηγηθώ ή μάλλον θα γίνει κατανοητό πιο κάτω.
   Πριν ξεκινήσω να αναφέρω τους τρόπους,να σημειώσω ότι το μεγάλο αυτό κεφάλαιο της βασιλοτροφίας είναι αυτό που θα καθορίσει την παραγωγικότητα των μελισσιών μας και τους χειρισμούς που απαιτηθούν να κάνουμε στα μελίσσια μας.
   Οι τρόποι βασιλοτροφίας είναι 4: 

1. Με ορφάνια
2. Με αντικατάσταση(κελιά αντικατάστασης)
3. Με σμηνουργία(κελιά σμηνουργίας)
4. Και τέλος με επιλεκτική βασιλοτροφία και εμβολιασμό από τον μελισσοκόμο

 
 1:Βασιλοτροφία με ορφάνια: Είναι ο πιο εύκολος τρόπος και μπορεί να γίνει και από τον πιο αρχάριο μελισσοκόμο.Ο χειρισμός είναι απλός,απαιτεί την αφαίρεση της βασίλισσας,είτε την θανάτωση της,είτε απλά τοποθέτηση της σε άλλο μελίσσι.Απαιτεί όμως την ύπαρξη φρέσκου γόνου,ώστε να αρχίσει η δημιουργία βασιλικών κελιών από τις μέλισσες.Το μελίσσι δεν ενοχλείται μέχρι να γονιμοποιηθεί η νέα βασίλισσα. Το κακό αυτής της μεθόδου,είναι ότι δεν βγαίνουν άριστες βασίλισσες και ότι το μελίσσι μένει αρκετό καιρό-σχεδόν ένα μήνα- χωρίς νέο γόνο.
 2: Βασιλοτροφία με αντικατάσταση: Ακόμα μια απλή μέθοδος,αλλά και αυτή απαιτεί τον χρόνο της. Βρίσκουμε την βασίλισσα και την σακατεύουμε(πολύ κακό ακούγεται). Της αφαιρούμε δηλαδή το ένα φτερό,ή το ένα πόδι έτσι ώστε να φανεί αδύνατη-λειψή στο μελίσσι και να προχωρήσει το μελίσσι στην αντικατάσταση της.Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι τα κελιά αντικατάστασης είναι τα καλύτερα.Συνήθως το μελίσσι φτιάχνει από 2-4 κελιά.Κελιά αντικατάστασης μπορεί να δούμε στο μελίσσι καθ' όλη τη διάρκεια του έτους,ακόμα σε μέρες που είναι αδύνατη η γονιμοποίηση της νέας βασίλισσας.Την αντικατάσταση,μπορεί να την προξενήσουμε και έπειτα από δικό μας λάθος,όταν για παράδειγμα σακατέψουμε κατά την επιθεώρηση την βασίλισσα  .
 3:Βασιλοτροφία με σμηνουργία: Σμηνουργία...ένα ακόμα μεγάλο κεφάλαιο...το μελίσσι φτιάχνει πολλά κελιά και γίνονται όταν υπάρχει ραγδαία αύξηση του πληθυσμού,δηλαδή όταν υπάρχει έντονη ανάπτυξη.Τα κελιά σμηνουργίας είναι τα καλύτερα,από την άποψη ότι ταΐζονται πολύ και εντατικά.Δεν είναι άδικα τα καλύτερα,καθώς μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για τον φυσικό πολλαπλασιασμό του σμήνους!Έτσι το έφτιαξε ο θεός!Στην περίπτωση που θέλουμε να βγάλουμε βασίλισσα έτσι,αφήνουμε τα καλύτερα κελιά και αφαιρούμε την παλιά βασίλισσα,αλλιώς αν την αφήσουμε,όταν σφραγιστούν τα κελιά,η παλιά βασίλισσα θα πάρει ένα μέρος του πληθυσμού και θα φύγει(αφεσμός).Η επιλογή βασιλισσών από κελιά σμηνουργίας,έχουν έντονες τάσεις για σμηνουργία και αυτό είναι ένα μεγάλο αρνητικό,καθώς πρέπει να έχουμε συνέχεια το νου μας στο μελίσσι.
4:Βασιλοτροφία με επιλεκτικό εμβολιασμό: Αυτό ο τρόπος είναι η προσωπική μου επιλογή για δημιουργία βασιλισσών.Τόσο εγώ όσο και πολλοί άλλοι πιστεύουμε ότι είναι ο καλύτερος τρόπος δημιουργίας βασιλισσών.Ο μελισσοκόμος,επιλέγει από ένα μελίσσι το κατάλληλο σκουλικάκι και εμβολιάζει έτσι τα κελιά.Με επιλογή κατάλληλου γονιδίου επιλέγουμε και τα κάτωθι

• Αντοχή σε ασθένειες-εχθρούς
• Μη επιθετικά μελίσσια
• Μειωμένη τάση σμηνουργίας
• Παραγωγικότητα

......4 σημαντικοί λόγοι που στο τελικό αποτέλεσμα  προσδίδει όλα τα θετικά στοιχεία κυρίως για τον μελισσοκόμο ώστε να εργάζεται πιο εύκολα και φυσικά με μεγαλύτερο κέρδος. Ο επιλεκτικός εμβολιασμός γίνεται με 2 τρόπους : με βελονάκι(υγρός-ξηρός),με συσκευή(ζέντερ,εζι).Ο συγκεκριμένος τρόπος δημιουργίας βασιλισσών,είναι λίγο πιο σύνθετος και απαιτεί πρόγραμμα.Αν το πρόγραμμα ακολουθηθεί ευλαβικά,το τελικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλό.Η επιλογή του μελισσιού-δότη γονιδίου,γίνεται έπειτα από παρατήρηση του μελισσοκόμου,ώστε να δει ότι ο δότης γονιδίου πληρεί όλα τα απαραίτητα στοιχεία που θέλει,δηλαδή δεν είναι άρρωστο,δεν είναι επιθετικό,είναι πολύ παραγωγικό κτλ κτλ..

  Τέλος να τονίσω,ότι όποια μέθοδο και αν διαλέξουμε,τελικό και σημαντικό ρόλο παιζει και ο κηφήνας!Δηλαδή η επάρκεια κηφηνών ώστε να γονιμοποιηθεί σωστά η βασίλισσα και με το νούμερο κηφηνών που πρέπει(από 8-12 κηφήνες)!
  Πιστεύω ότι ο κάθε μελισσοκόμος πρέπει να επενδύσει σε γνώση πάνω στο θέμα της βασιλοτροφίας και να βρει το κατάλληλο για αυτόν τρόπο δημιουργίας των δικών του βασιλισσών.Οι εντελώς αρχάριοι μπορούν να διαλέξουν έναν από τους εύκολους τρόπους ή εναλλακτικά να προμηθευτούν βασίλισσες από βασιλοτρόφους που εμπιστεύονται.